Rozstrzygnięcie nadzorcze

Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465, 1572, 1907 i 1940)

stwierdzam nieważność

uchwały nr IX/55/25 Rady Gminy Domaniewice z dnia 31 stycznia 2025 r. w sprawie planu dofinansowania form doskonalenia zawodowego nauczycieli, ustalenia maksymalnej kwoty dofinansowania opłat pobieranych przez uczelnie oraz ustalenia specjalności i form kształcenia nauczycieli na rok 2025 w części obejmującej:
1.§ 1 pkt 1 w zakresie wyrazów "w szczególności"
2.§ 1 pkt 3 w zakresie wyrazów "oraz inne formy doskonalenia zawodowego dla nauczycieli".

Uzasadnienie

Dnia 6 lutego 2025 r. organ nadzoru wysłał zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie ww. uchwały wskazując zastrzeżenia dotyczące regulacji zawartych w § 1 pkt 3 uchwały.
W wyjaśnieniach udzielonych 11 lutego 2025 r. Wójt Gminy Domaniewice nie podzielił uwag organu nadzoru. Wskazał, że celem zastosowanych sformułowań jest zapewnienie elastyczności w zakresie form kształcenia objętych dofinansowaniem, tak aby mogły one odpowiadać na zmieniające się potrzeby osób korzystających ze wsparcia. Podkreślił także, że ustawodawca nie określił jednolitej, zamkniętej listy form kształcenia, co oznacza, że katalog ten jest otwarty i powinien być dostosowywany do aktualnych trendów edukacyjnych oraz potrzeb osób korzystających ze wsparcia.
Organ nadzoru prezentuje w niniejszej sprawie następujący pogląd.

Materialnoprawną podstawą uchwały Rady Gminy Domaniewice stanowiły m.in. przepisy art. 70a ust. 1 w związku z art. 91d pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2024 r. poz. 986 z późn. zm.) oraz przepisy § 5 i § 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2019 r. w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli, szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 2628) – dalej Rozporządzenie. Zgodnie z § 6 Rozporządzenia organ prowadzący, w porozumieniu z dyrektorami szkół, ustala corocznie:
1)maksymalną kwotę dofinansowania opłat pobieranych przez podmioty, o których mowa w art. 70a ust. 3a pkt 1 i 2 ustawy;
2)formy i specjalności kształcenia, na które dofinansowanie jest przyznawane.
W tym miejscu podkreślić należy, że zakres działania rady jest precyzyjny i ściśle określony, gdyż zadaniem organu stanowiącego jest wyłącznie ustalenie maksymalnej kwoty dofinansowania opłat oraz ustalenie form i specjalności kształcenia, na które dofinansowanie jest przyznawane.

Rada Gminy Domaniewice wadliwie określiła w § 1 pkt 1 i 3 uchwały formy doskonalenia zawodowego nauczycieli poprzez użycie wyrazów "w szczególności", a także "oraz inne formy doskonalenia zawodowego dla nauczycieli", co w ocenie organu nadzoru stanowi otwarty katalog form doskonalenia zawodowego, a tym samym oznacza wykroczenie poza delegację zawartą w Rozporządzeniu. Należy podkreślić, że rada gminy jest jedynym organem upoważnionym do podjęcia uchwały określającej specjalności i formy, na które przyznawane jest dofinansowanie. Organ nadzoru wskazuje, że regulacja § 6 Rozporządzenia zawiera sformułowanie, iż organ prowadzący, w porozumieniu z dyrektorami szkół i placówek, „ustala” formy i specjalności kształcenia. Powyższe przesądza o tym, że do wypowiadania się w zakresie form i specjalności upoważniony jest wyłącznie organ stanowiący. Stwierdzić należy zatem, że Rada Gminy Domaniewice nie miała możliwości scedowania swojego uprawnienia wynikającego z § 6 pkt 2 Rozporządzenia na inny organ, a tym samym Rada dokonała niedozwolonej subdelegacji własnych kompetencji w zakresie określenia form doskonalenia zawodowego. W ocenie organu nadzoru ww. treść uchwały pozostawiająca katalog otwarty form doskonalenia zawodowego nie spełnia wymogu prawodawcy zawartego w § 6 pkt 2 Rozporządzenia, gdyż w myśl tego przepisu, treść tej regulacji musi bezwzględnie odpowiadać zakresowi delegacji ustawowej i regulować wszelkie kwestie wymienione w tym przepisie.
Tym samym nie można zgodzić się z Wójtem Gminy Domaniewice, iż tego typu rozwiązanie zapewnia elastyczność w zakresie form kształcenia objętych dofinansowaniem, tak aby mogły one odpowiadać na zmieniające się potrzeby osób korzystających ze wsparcia, gdyż przedmiotowa uchwała musi określać ww. kwestie w formie katalogu zamkniętego. Jej charakter (jest to uchwała podejmowana przez jednostki samorządu terytorialnego co roku) sprawia sam w sobie, że ta elastyczność jest zachowana, lecz w ramach tej uchwały formy i specjalności muszą być określone w sposób wyczerpujący.

W sytuacji, w której § 1 pkt 1 w zakresie wyrazów "w szczególności" oraz § 1 pkt 3 w zakresie wyrazów "oraz inne formy doskonalenia zawodowego dla nauczycieli" w sposób istotny narusza przepis § 6 pkt 2 Rozporządzenia, wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego jest uzasadnione i należało orzec jak na wstępie.

Powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze może być zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi (90-434 Łódź, ul. Piotrkowska 135), za pośrednictwem Wojewody Łódzkiego w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach.

Rozstrzygnięcie nadzorcze PNIK-I.4131.94.2025 z dnia 19 lutego 2025 r.